Hệ thống nông nghiệp là môn học giúp cho mỗi kỹ sư Nông nghiệp có một cách nhìn tổng quát các vấn đề trong nông nghiệp, nông thôn theo quan điểm hệ thống để giúp cho sự phát triển nông nghiệp, nông thôn ở các nước đang phát triển theo đúng hướng, đúng cái mà nông dân đang cần sao cho có hiệu quả cao.
Do trong nông nghiệp, mỗi thành phần không thể là các bộ phận tách rời với các bộ phận khác, chúng thường có mối quan hệ hữu cơ, gắn bó với nhau, hỗ trợ, thúc đẩy nhau cùng phát triển. Các thành phần đó là gì, các mối quan hệ đó như thế nào, cái gì thúc đẩy, kìm hãm cái khác phát triển, cần tác động vào đâu cho sự phát triển có hiệu quả nhất là những câu hỏi cần được trả lời với mỗi dự án nghiên cứu phát triển nông nghiệp, nông thôn. Góp phần thực hiện các nội dung trên, nghiên cứu hệ thống nông nghiệp cần áp dụng phương pháp tiếp cận từ dưới lên để hiểu các vấn đề của nông dân và giúp nông dân tìm giải pháp thích hợp.
Với các quan điểm nhìn nhận trên đây, chúng tôi biên soạn giáo trình này nhằm cung cấp cho sinh viên các trường đại học nông nghiệp những hiểu biết cơ bản về lý thuyết hệ thống làm cơ sở cho cách nhìn nông nghiệp, nông thôn theo quan điểm hệ thống, cung cấp cho người học các khái niệm cơ bản về hệ thống nông nghiệp, các thành phần (phần tử) của hệ thống nông nghiệp và các mối quan hệ của chúng trong sự phát triển. Bên cạnh nhận thức về hệ thống, cần có phương pháp mô tả hệ thống và mô tả các mối quan hệ của chúng để phát hiện ra hạn chế cũng như tiềm năng để tác động cho hệ thống phát triển hiệu quả, có khả năng lan rộng ra các vùng tương tự.
Do vậy sách sẽ rất có ý nghĩa cho các kỹ sư nông nghiệp, giúp cho họ có phương pháp tốt khi làm nghiên cứu phát triển nông nghiệp, nông thôn cũng như giúp cho nông dân biết cách cải thiện cuộc sống của họ ngày càng tốt hơn.
(Tác giả: GS. TS. Phạm Tiến Dũng, GS. TS. Vũ Đình Tôn và Cộng sự | VNUA | 2011)